Rahim ağzı kanserinde devrim !

Rahim ağzı kanserinde devrim !

Işıklı Tarama Teknolojisi ile kanser olma riski kadınlara artık iki yıl önce söylenebilecek.

Her yıl binlerce kadının hayatını kaybetmesine neden olan rahim ağzı kanserini smear testine oranla çok daha önceden tespit eden yeni bir sistem tüm dünyayla birlikte Türkiye’de de uygulanmaya başlandı. Işıklı Tarama Teknolojisi (MHS) ile kanser olma riski kadınlara artık iki yıl önce söylenebilecek.

Rahim ağzı kanseri, her ne kadar erken tespit edildiğinde tedavi edilebilse ve hayatı tehdit eden bir durum olmaktan çıksa da, kadınların en büyük korkulu rüyalarından biri olmaya devam ediyor. Geç kalındığında çok çabuk yayılabilen bu ölümcül kanser tipinin önüne geçmek için uzmanlar da hiç durmadan araştırma yapmaya devam ediyor. Senede bir kere mutlaka her kadının yaptırması gereken smear testi, kanserin öğrenilmesi ve tedavi edilmesindeki en büyük testken artık bir seçeneğimiz daha var. Üstelik smear’e göre çok daha kısa sürede ve uzun vadeli sonuçlar veriyor. Amerika’da geliştirilen bu yeni teknik kanser olma riskini kişiye smear testine göre iki yıl öncesinden söyleyebiliyor, üstelik henüz kanserojen hücreler üremeden. Yeni geliştirilen ve dünya ile eşzamanlı olarak Türkiye’de de kullanılmaya başlanan MHS, erken tanıyı engelleyen olumsuzlukları ortadan kaldırıyor ve net sonuçlarla kanser riskini ortaya koyuyor. Peki, bu nasıl gerçekleşiyor? Yöntemin avantajları ve dezavantajlarını Koru Hastanesi’nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Aydan Biri anlattı.

Kadınlar hastalıktan habersiz yaşıyor
 

Rahim ağzı kanserinin dünyada ve Türkiye’de en sık görülen jinekolojik kanserler içinde üçüncü sırada olduğunu belirten Prof. Dr. Aydan Biri, “Sık görülen bir kanser ancak ölüm oranları erken tanıya bağlı olarak oldukça düşük. HPV virüsü en büyük tetikleyicisi. Bunun yanında sigara içmek, uzun süre doğum kontrol hapı kullanımı, çok sık doğum yapmış olmak, bağışıklık sisteminin yetersizliği ve AIDS gibi pek çok etken de rahim ağzı kanserine zemin hazırlıyor. Erken dönemde şikayet neredeyse olmuyor hatta birçok kadın hastalık ilerleyip başka organların çalışmasını engellemeye başlayıncaya kadar rahatsızlığından habersiz yaşıyor. Hastalık oluştuğunda ilk belirtisi genellikle ilişki sonrası lekelenme şeklindeki kanamalar oluyor. İlerlediğinde ise kilo kaybı, halsizlik, pelvik ağrı, sırt ve bacak ağrısı, aşırı vajinal kanama, vajenden idrar, gayta gelmesi ve metastazlara bağlı kemik kırıkları gibi belirtiler görülebiliyor” diyerek hastalığı anlatıyor. Bu hastalığın belirlenmesinde büyük rol oynayan smear testi yaklaşık 60 yıldır uygulanıyor.  Smear testi sayesinde rahim ağzı kanserinin görülme oranında önemli ölçüde azalma olduğunun altını çizen Prof. Dr. Aydan Biri, bu yöntemin de yetersiz olduğu yönler bulunduğunu vurguluyor: “Rahim ağzı kanseri taraması yaklaşık 50-60 yıldır klasik olarak smear yöntemi ile yapılıyor. Smear uygulaması kolay görünen bir tarama yöntemi fakat yeterli değil. Bu yöntemde, alınan örneğin yeterli olup olmadığı, aynı anda lam üzerine yayılma tekniği ve patoloji bölümüne ulaştırılıp yorumlanması hem sonuca zamanında ulaşmayı geciktiriyor hem de yaşanan süreç sebebiyle teknik hataların olma ihtimalini artırıyor. Bu nedenle sonuçların güvenilirliğini sorgulatıp, hastaların takibinde olumsuzluklar oluşturabiliyor” diyor. 

MHS’nin farkları 

MHS ile kanserin iki yıla kadar varan erken evrede saptanma şansıyla pek çok kadının hayatı kurtulmuş oluyor. Amerika’da geliştirilen ve 18 patente sahip bu teknoloji ile uzmanlar rahim ağzı dokularını görebiliyor. Klasik smear testinde rahim ağzı hücrelerinin dökülmesi ile yüzeyden bu hücreleri toplayarak değerlendirme yapılıyor. MHS’de ise derin tabakalara kadar ışınla tarama yapıldığı için çok daha erken evrede hastalık tespit edilebiliyor. MHS’nin doğruluk oranı daha önce yapılan testlere göre yüzde 95. Muayene sırasında herhangi bir örnek alınmasına gerek olmayan sistemde sonuçlar da 1-2 dakika içinde çıkıyor. Bu da diğer testlerde yaşanan gergin bekleyiş dönemini ortadan kaldırıyor. Standart jinekolojik muayene sırasında uygulanabilen MHS, 16 yaşından itibaren aktif cinsel yaşamı olan tüm kadınlarda kullanılabiliyor. Acısız ve hızlı bir yöntem olan uygulamada hastalara, Xenon ışığı veriliyor. Uzmanlar, bu ışının hastalara hiçbir zararı olmadığını ve tıpta pek çok farklı teknolojide kullanıldığını belirtiyor. MHS’nin test aşamasında Amerika’da FDA odaklı yapılan klinik çalışma sırasında ve sonrasında rapor edilmiş herhangi bir negatif etki bulunmuyor. Bu teknoloji arkasında 30 yıllık bir bilimsel çalışma barındırıyor ve kullanılan teknolojiler tıpta ve astronomide çok uzun yıllardır ayrı ayrı kullanılıyor. 

Nerelerde uygulanıyor? 

Sistem şu anda Türkiye’de sadece üç hastanede uygulanıyor. Biri Ankara’da bulunan Özel Koru Hastanesi, diğerleri İstanbul Maslak Acıbadem ve Ankara Medicana. 

Korunmak için mutlaka yapın

• HPV 16-18’den korunmak için aşı yaptırın. 
• Erken yaşta cinsellikten kaçının. 
• İlişki sırasında kondom kullanın. 
• Düzenli rahim ağzı taraması yaptırın.